PROGRAM WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNY

PROGRAM WYCHOWAWCZO- PROFILAKTYCZNY
Zespołu Szkół Rolniczych w Prudniku
rok szkolny 2021/2022

                                                  „Dzisiaj należy wiedzieć,

                                                   co trzeba poznać jutro,

                                                 by radzić sobie pojutrze”

                                                                                                                  Jan Paweł II


SPIS TREŚCI

  1. Wstęp do Programu Wychowawczo- Profilaktycznego szkoły.
  2. Akty prawne Programu.
  3. Podstawy tworzenia Programu:
  4. Diagnoza środowiska wychowawczego.
  5. Wartości wybrane przez społeczność uczniowską.
  • Wnioski z nadzoru pedagogicznego.
  • Wywiad z nauczycielami.
  • Podstawowe zasady realizacji Szkolnego Programu Wychowawczo-Profilaktycznego
  • Warunki i zasoby szkoły.
  • Misja naszej szkoły.
  • Model absolwenta Zespołu Szkół Rolniczych w Prudniku.
  1.  Zadania szkoły w zakresie profilaktyki.
  2. Struktura oddziaływań wychowawczych.
  3. Kalendarz uroczystości szkolnych w roku szkolnym 2021/2022

( z uwzględnieniem sytuacji epidemiologicznej COVID-19).

  1. Treści wychowawczo-profilaktyczne do realizacji podczas godzin do dyspozycji wychowawcy.
  2. Postanowienia końcowe.
  3. Dodatkowe źródło.

  1. Wstęp do Programu Wychowawczo-Profilaktycznego


         Program wychowawczo- profilaktyczny Zespołu Szkół Rolniczych w Prudniku opiera się przede wszystkim na diagnozie środowiska szkolnego, hierarchii wartości przyjętej przez społeczność uczniowską oraz problemów, które najczęściej dotykają młodego człowieka, narażonego  na działanie wielu  czynników ryzyka. Treści programu są zgodne z przepisami prawa, ściśle wiążą się ze statutem szkoły oraz innymi dokumentami regulującymi jej pracę.  Założeniem Programu naszej placówki oświatowej jest wspólne działanie nauczycieli
i rodziców w wychowaniu ucznia. Wychowanie rozumiane jest tutaj jako wspieranie uczniów
w rozwoju  pełnej dojrzałości  fizycznej, emocjonalnej, intelektualnej, duchowej
i społecznej. Proces wychowania jest wzmacniany i uzupełniany poprzez działania z zakresu profilaktyki. Wspólnym celem jest ochrona dziecka przed zagrożeniami płynącymi
z otaczającego świata oraz eliminowanie zachowań ryzykownych.
        W okresie pandemii jednym z priorytetowych  działań jest wspieranie młodzieży
w sytuacjach kryzysowych, trudnych oraz wdrażanie zasad  ochrony zdrowia i życia całej społeczności szkolnej oraz utrzymanie nauczania stacjonarnego uczniów przez cały rok szkolny.

Ponadto wykorzystano:

  1. Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego” – sporządzony na zlecenie MEiN (oparty na wynikach badań wśród uczniów, rodziców, nauczycieli w okresie kwiecień 2020 – styczeń 2021).
  • Podstawy tworzenia Programu:
  • Diagnoza środowiska wychowawczego uczniów.

          W Zespole Szkół Rolniczych w Prudniku uczy się obecnie 466 uczniów, w II Liceum Ogólnokształcącym jest ich 182,  natomiast w Technikum Nr 2 – 264. Do naszej szkoły uczęszcza 204 chłopców i 262 dziewczyny. Wśród społeczności uczniowskiej są też dzieci z Ukrainy , które obecnie  uczą  się w klasach III  i I technikum, łącznie jest ich 24.

W badaniu środowiska wychowawczego przeprowadzonego na początku września roku szkolnego 2021/2022 wzięło udział 363 uczniów, 148 z liceum i 215 z technikum. W śród nich było 203 dziewczyny i 160 chłopców. Ankietowani byli w wieku od 14 do 20 lat. Większość młodzieży badanej jest ze wsi- 206 osób, a 157 z miasta. Uczniowie przeważne mieszkają w domach jednorodzinnych (236) , w domu  wielorodzinnym mieszka  19 ankietowanych, natomiast 108 w mieszkaniach. Młodzież Zespołu Szkół Rolniczych w Prudniku zazwyczaj mieszka z rodzicami – 223, rodzicami i dziadkami -88, tylko z mamą mieszka 39 uczniów, z tatą 3. Z dziadkami mieszka 7 osób,  u cioci i wujka 2 dzieci i w domu rodzinnym chłopaka mieszka 1 uczennica.

        Większość rodzin naszej młodzieży jest pełna- 292, w niepełnej wychowuje się 24 uczniów. U 35 ankietowanych rodzice są rozwiedzeni, a 12 wychowuje się w pieczy zastępczej. Aż 321 uczniów ma rodzeństwo, a 42 to jedynacy.

Młodzież zapytana o sytuację wychowawczą rodziny ocenia ją w większości bardzo dobrze (249) i dobrze (74). Niestety byli też uczniowie, który ocenili swoją sytuację  rodziny jako zadawalającą (34) lub złą -6 uczniów. Jako powody złej sytuacji wychowawczej  ankietowani wymienili alkoholizm- u 15 osób, narkomania – u 3 osób, przemoc szczególnie psychiczna i fizyczna u 4, jedna osoba nic nie zaznaczyła.

Niestety aż 50% ankietowanych uczniów przyznaje, że wagaruje. Najwięcej osób robi sobie  wolne raz na w półroczu (87),  kilka razy w miesiącu wagaruje 63 uczniów, a kilka razy w tygodniu na lekcje nie przychodzi 16 uczniów.  Jedna osoba wagaruje raz w roku , 4 raz w miesiącu, 2 uczniów wagaruje kiedy według nich zachodzi taka potrzeba, a jeszcze inni (5) nie potrafiło określić z jaką częstotliwością uczęszczają na wagary. Uczniowie Zespołu Szkół Rolniczych w większości deklarują, że nie mają żadnych nałogów (282), natomiast  89 przebadanych osób sięga po papierosy (55), alkohol (17), narkotyki (3). Aż 36 osób twierdzi, że jest uzależniona od telefonu, Internetu i komputera.

Analizując badanie ankietowe dotyczące środowiska wychowawczego naszych uczniów  możemy wyciągnąć wnioski, że nasza młodzież w większości nie ma problemów rodzinnych i nie przejawia skłonności do zachowań ryzykownych takich jak wagary, uzależnienia.  Jest  ona jednak w okresie dojrzewania , kształtowania własnej odrębności, swojej osobowości. Musi sprostać  wielu wyzwaniom, podołać ciągłym zmianom zasad, reguł, które wciąż na nowo wyznaczają jego kierunek działań. Niektóre dzieci muszą pozostać pod opieka innych członków rodziny, ponieważ rodzice by zapewnić im byt musza wyjeżdżać do pracy za granicę. Niestety nie zawsze mają tam  miłość, wsparcie
i zrozumienie. Fundamentem rozwoju ucznia jest rodzina, która zdarza się, że jest dysfunkcyjna oraz grupa rówieśnicza, która może mieć skłonność do przejawiania zachowań ryzykownych. Częsta manifestacja odmienności przez młodego człowieka kryje za sobą lęk, zagubienie, smutek, osamotnienie , bezradność, a nawet gniew oraz wściekłość na otaczający go świat. Dlatego też młodzież w szkole wymaga wyjątkowej opieki, czujności  ze strony nauczycieli, wychowawców oraz  pedagogów.
 

  • Wartości wybrane przez społeczność uczniowską.

Wartości priorytetowe, którymi kierują się uczniowie naszej szkoły to sprawiedliwość (154), bezpieczeństwo (135) , prawda ( 197) oraz miłość (95) .  Cenią sobie lojalność ( 93) oraz pieniądze (68). Znaczącą  wartością jest rodzina (62) i przyjaźń (44). Dla ankietowanych również liczy się autentyczność (40), praca ( 39), honor (33) oraz wolność (26). Mniej cenią takie wartości jak duchowość (9), religia (3) czy szczodrość (4).

  • Wyniki diagnozy problemów w środowisku szkolnym wynikających z pandemii COVID-19.
  • Młodzież odczuwa gorsze samopoczucie;
  • Choruje na depresję ;
  • Ma gorszą sprawność fizyczną;
  • Doświadcza lęku przed szkołą;
  • Uczniowie mają  duże zaległości i braki z przerabianego materiału w czasie nauki zdalnej.
  • Mają obawy przed spotkaniem się z kolegami i koleżankami;
  • Nasilił się  problem otyłości wśród młodzieży;
  • U niektórych osób zauważalna jest pogłębiona aspołeczność, odizolowanie się od grupy klasowej, zamkniecie we własnym świecie;
  • W  „ słabych” rodzinach zwiększyło się ryzyko krzywdzenia- przemoc wewnątrzrodzinna;
  • Brak szybkiej identyfikacji problemów w systemie szkolnym – osłabienie pomocy i wsparcia uczniów w okresie pandemii.
  • Wnioski z nadzoru pedagogicznego
  • Nauczyciele trafnie rozpoznają potrzeby edukacyjne, rozwojowe uczniów, gorzej było z identyfikacją  problemów emocjonalnych uczniów w czasie izolacji związanej z pandemią COVID- 19. ;
  • Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole ukierunkowana jest na uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych jak również na uczniów wybitnie zdolnych.
  • Nauczyciele identyfikują uczniów wymagających pomocy psychologiczno- pedagogicznej i kierują  do specjalistów.
  • Grono pedagogiczne współpracuje z instytucjami wsparcia rodziny
    i dziecka.
  • Młodzież reprezentuje różne style wychowawcze i systemy wartości, które niekiedy różnią się od oczekiwań nauczycieli.
  • Frekwencja uczniów utrzymuje się na dobrym poziomie, jednak w czasie trwania nauki zdalnej widoczny był jej spadek;
  • Ewakuacja przeciwpożarowa zawsze przebiega w sposób sprawny, wszyscy stosują się do zasad bezpieczeństwa.
  • Nauczyciele prowadzą spotkania  i konsultacje z rodzicami, które w czasie izolacji odbywały się poprzez platformę Teams. W razie potrzeb kontaktują się telefonicznie lub na grupach klasowych poprzez aplikacje społecznościowe.

  • Wywiad z nauczycielami.
  • młodzież lepiej funkcjonuje w czasie nauki stacjonarnej odbywającej się w szkole, przy bezpośrednim kontakcie ucznia z nauczycielem i rówieśnikami;
  •  większość uczniów cieszy się z powrotu do szkoły, z kontaktu
    z rówieśnikami oraz z uczestnictwa w życiu szkoły;
  •  frekwencja uczniów w szkole jest o wiele lepsza niż w czasie nauki zdalnej;.
  •  rodzice na bieżąco usprawiedliwiają wszelkie nieobecności związane
     z chorobą ucznia;
  •  w wyniku  obserwacji młodzieży  przez nauczycieli wynika, że wielu z nich ma obecnie problem z odnalezieniem swojego miejsca w grupie klasowej
    i rówieśniczej. Są osoby całkowicie izolujące się od innych na przykład poprzez osobne siedzenie w ławce lub używanie słuchawek na uszy na przerwach między lekcjami;
  • w czasie trwania nauki zdalnej pojawiły się przypadki cyberprzemocy, której skutki młodzież odczuwa do dziś;
  •  uczniowie odczuwają frustrację przez zmianę wyglądu , wzrost wagi ciała oraz gorszą sprawność fizyczną;
  • w rodzinach dysfunkcyjnych pogłębiło się zjawisko przemocy, o których młodzież mówi dorosłym w szkole, którym ufa. Niestety są też dzieci, które milczą;
  • zauważalne jest też zjawisko samookaleczania się młodzieży, poprzez cięcia na rękach , nogach lub poprzez  przypalanie się np.  papierosem;
  • młodzież uzależniła się od telefonu, Internetu i komputera;
  • uczniowie nie chcą  przestrzegać  zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
    w czasie trwania pandemii COVI-19 na terenie szkoły i poza nią.
  • niechętnie podchodzą do tematu szczepień, większość uczniów deklaruje, że nie będzie się szczepić.
  • obejmują:
  • powszechną znajomość założeń programu – przez uczniów, rodziców i wszystkich pracowników szkoły,
  • zaangażowanie wszystkich podmiotów szkolnej społeczności i współpracę w realizacji zadań określonych w programie,
  • respektowanie praw wszystkich członków szkolnej społeczności oraz kompetencji organów szkoły (dyrektor, rada rodziców, samorząd uczniowski),
  • współdziałanie ze środowiskiem zewnętrznym szkoły (np. udział organizacji
    i stowarzyszeń wspierających działalność wychowawczą i profilaktyczną szkoły),
  • współodpowiedzialność za efekty realizacji programu.
  •  Warunki i zasoby szkoły:
    • wiedza oraz kompetencje wychowawcze i profilaktyczne nauczycieli, pedagoga i innych pracowników szkoły.
    • doświadczenie w działaniach ewaluacyjnych ;
    • budowanie autorytetu rodziców oraz angażowanie ich w kształtowanie jakości życia szkolnego;
    • współpraca z lokalnym środowiskiem;
    • współpraca z instytucjami i organizacjami wspierającymi działania wychowawczo – profilaktyczne w szkole;
    • ewaluacja podejmowanych działań i krytyczne podejście do przyjmowanych w szkole rozwiązań koncepcyjnych w zakresie wychowania oraz profilaktyki.

  • Misja naszej szkoły.

        Szkoła jest wspólnotą opartą na zasadach partnerstwa, przyjaźni, szacunku, poszanowania wyznawanych przekonań i wzajemnej pomocy. Nauczyciele w swoich działaniach dydaktyczno-wychowawczych kierują się dobrem uczniów, troską o ich bezpieczeństwo i zdrowie, kształtują właściwą postawę moralną i obywatelską swoich wychowanków, dążą do pełnego rozwoju ich osobowości.

     Zespół Szkół Rolniczych w Prudniku wspiera rozwój uczniów poprze stworzenie bezpiecznej i twórczej atmosfery w procesie nauczania. Szkoła przygotowuje uczniów do dorosłego życia pełnego, miłości, wrażliwości, tolerancji,  poszanowania drugiego człowieka i jego poglądów. Nasza placówka uczy  historii, patriotyzmu  i szacunku do trwałych wartości ludzkich. Misją szkoły jest przeciwdziałanie pojawieniu się zachowań  ryzykownych, kształtowanie postawy odpowiedzialności za siebie i innych oraz troska
o bezpieczeństwo uczniów, nauczycieli i rodziców. Działaniem priorytetowym jest wsparcie psychiki  młodego człowieka w czasie trwania pandemii COVID-19 oraz po jej zakończeniu.

  • Model absolwenta Zespołu Szkół Rolniczych w Prudniku
  • Jest człowiekiem samodzielnym, twórczym i kreatywnym;
  • Dąży do  zamierzonego celu, osiąga sukcesy;
  • Szanuje i akceptuje drugiego człowieka;
  • Jest tolerancyjny;
  • Dba o zdrowie i wszechstronny rozwój;
  • Dostrzega piękno i dobro;
  •  Studiuje, pracuje i cieszy się życiem;
  • Kocha i jest kochany, ma przyjaciół;
  • Szanuje tradycję i historię;
  • Jest patriotą;
  • Wyraża swoje poglądy i wartości;
  • Jest wolny od nałogów.
  • Szybko i dobrze odnajduje się w nowych miejscach i sytuacjach;
  • Przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny życia, a także ochrony przed chorobami zakaźnymi (np. COVID-19),
  • Zna i rozumie zasady współżycia społecznego.;
  • Posiada wiedzę na temat współczesnych zagrożeń społecznych
    i cywilizacyjnych, podejmuje odpowiedzialne decyzje w trosce
    o bezpieczeństwo własne i innych;
  • Zna zasady ochrony zdrowia psychicznego (w tym w sytuacji kryzysowej wywołanej epidemią COVID-19) oraz czynniki chroniące przed zagrożeniami wynikającymi z długotrwałej izolacji społecznej i reżimu sanitarnego,
  • Rozumie związek między pogorszeniem się stanu zdrowia psychicznego
    a podejmowaniem zachowań ryzykownych i problemów z tym związanych
    (np. stosowanie substancji psychoaktywnych, przemocy, uzależnień behawioralnych);
  • Szanuje potrzeby innych i jest chętny do niesienia pomocy;
  • Jest odporny na niepowodzenia.
  • Cel główny Programu.

Celem Programu Wychowawczo- Profilaktycznego Zespołu Szkół Rolniczych w Prudniku jest dążenie do wszechstronnego rozwoju pod względem intelektualnym, psychicznym, fizycznym, zdrowotnym i społecznym oraz zapewnieniu uczniom bezpieczeństwa.  Wzmocnienie,  budowanie jego odporności w celu ułatwienia mu radzenia sobie z wyzwaniami codziennego życia. Ukierunkowanie go na osiągnięcie w przyszłości  pełnej dojrzałości w sferze:

  • fizycznej – ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy
    i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia
    i podejmowanie zachowań prozdrowotnych, w tym w zakresie przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się epidemii COVID-19,
  • psychicznej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności, ukształtowanie postaw sprzyjających rozwijaniu własnego potencjału, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi uczniów, zdrowiu i dobrej kondycji psychicznej, poszerzanie kompetencji i świadomości znaczenia wsparcia w sytuacji kryzysowej osób z najbliższego otoczenia uczniów (rodziców, nauczycieli i wychowawców, specjalistów w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, rówieśników),
  • społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz dokonywania wyborów, a także doskonaleniu umiejętności wypełniania ról społecznych, kreowanie postaw pro społecznych w sytuacji kryzysowej (np. epidemia COVID-19),
  • aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia rozwijanie poczucia odpowiedzialności społecznej w sytuacjach kryzysowych zagrażających całemu społeczeństwu (np. rozprzestrzenianie się epidemii COVID-19).
  • Cele szczegółowe Programu.
  • Tworzenie przyjaznej atmosfery w środowisku szkolnym;
  • Dbałość o wysoką kulturę osobistą;
  • Kreowanie wspólnego modelu wartości, przez nauczycieli, uczniów i rodziców, który opiera się na szacunku do drugiego człowieka, tolerancji i akceptacji.
  • Propagowanie  wartości takich jak uczciwość, odpowiedzialność, prawdomówność wśród społeczności uczniowskiej.
  • Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje i innych;
  • Tworzenie ucznia kreatywnego, twórczego i zdolnego do kierowania własnym kształceniem w rzeczywistości szkolnej i poza nią;
  • Rozwijanie wśród uczniów zdolności do rozumienia otaczającego go świata poprzez samorefleksję  w stosunku do własnych zachowań ;
  • Kształtowanie pozytywnych relacji międzykulturowych poprzez otwartość , akceptację oraz wolę poznawania nowych kultur.
  • Wyzwolenie wśród uczniów samodzielności, twórczego myślenia i działania;
  • Propagowanie zdrowego stylu życia, aktywności fizycznej;
  • Rozpowszechnianie wiedzy dotyczącej szczepień przeciwko COVID-19 oraz zasad funkcjonowania szkoły w czasie pandemii.
  • Dbałość o bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne młodzieży w czasie trwania pandemii.
  • Kształtowanie postawy patriotycznej, obywatelskiej z uwzględnieniem poszanowania tradycji, symboli oraz poszanowania odmienności poglądów.
  • Rozpoznawanie i rozwijanie zdolności wśród uczniów;
  •  Zapewnianie równego dostępu wszystkim uczniom do form edukacyjnych, opiekuńczych, kulturowych i sportowych.
  • Przeciwdziałanie przemocy, pomoc rodzinie ucznia oraz współpraca z instytucjami wspierającymi rodzinę.
  • Rozszerzenie profilaktyki uzależnień,  sprzyjającej wyeliminowaniu  zachowań ryzykownych wśród młodzieży.
  • Poszukiwanie i stosowanie skutecznych metod radzenia sobie młodzieży z poszukiwaniem własnej tożsamości jak i wzorców do naśladowania, które często młode pokolenie znajduje w wyimaginowanej rzeczywistości kreowanej głównie przez wszechobecne mass media;
  • Walka z cyberprzemocą  wśród młodzieży i propagowanie bezpieczeństwa w sieci. Profilaktyka uzależnień od komputera, Internetu i mass mediów.
  1. .

Opierając się na jednej z wielu definicji profilaktyki możemy określić ją jako odpowiednie działanie, które ma na celu zapobieganie pojawianiu się  rozwojowi niekorzystnego zjawiska w konkretnej społeczności. Jest również jednym ze sposobów reagowania na rozmaite zjawiska społeczne, które oceniane są jako szkodliwe i  niepożądane.  Według Zbigniewa G. Basia „profilaktyka to proces wspomagania człowieka w  radzeniu  sobie z  trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a  także ograniczenie i  likwidowanie czynników, które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują zdrowe życie oraz inicjowanie i wzmacnianie czynników chroniących”.

Profilaktyka w szkole prowadzona jest na trzech obszarach i różni się intensywnością oraz czasem trwania, zaliczamy do niej:

  • która skierowana jest do wszystkich uczniów w  określonym wieku, bez względu na stopień ryzyka wystąpienia zachowań problemowych lub zaburzeń psychicznych, i  dotyczy zagrożeń znanych, rozpowszechnionych w znacznym stopniu, np. przemocy czy używania substancji psychoaktywnych. Na tym poziomie wykorzystywana jest ogólna wiedza na temat zachowań ryzykownych, czynników ryzyka i  chroniących oraz danych epidemiologicznych. W dużej mierze profilaktyka uniwersalna dotyczy tworzenia wspierającego, przyjaznego klimatu szkoły, który pozytywnie wpływa na zdrowie psychiczne i poczucie wartości, motywację do osiągnięć zarówno uczniów, jak i  nauczycieli. Działania te umożliwiają także czynny udział rodziców w życiu szkoły.
  • – ukierunkowana jest na grupy zwiększonego ryzyka. Wymaga dobrego rozpoznania tych grup uczniów w społeczności szkolnej. Informacje o uczniach dana placówka gromadzi w toku codziennego procesu edukacji. Szczególnie wiadomości te powinny dotyczyć uczniów z  deficytami poznawczymi, z  rodzin dysfunkcyjnych itp. Dla dzieci i młodzieży znajdujących się w grupie podwyższonego ryzyka organizowane są indywidualne lub grupowe działania profilaktyczne (np. terapia pedagogiczna, treningi umiejętności społecznych, czy też socjoterapia).
  • skierowana jest do osób wysokiego ryzyka. Działania wymagają specjalistycznego przygotowania, które będzie polegać na terapii, interwencji bądź leczeniu dzieci i  młodzieży z  symptomami zaburzeń. Na tym poziomie w profilaktykę zaangażowane są różne instytucje zewnętrzne, przygotowane do prowadzenia pomocy psychologicznej lub medycznej.

Wszystkie treści i działania profilaktyczne skierowane są do młodzieży w zależności od potrzeb rozwojowych.  Oparte na diagnozie środowiska uczniowskiego, wskazują problemy oraz wszelkie zależności pomiędzy nimi. Działania profilaktyczne są skierowane na wspieranie czynników chroniących co wzmocni uczniów na działanie czynników ryzyka. Zadaniem nauczyciela jest wspieranie ucznia w jego wszechstronnym rozwoju, kierując się przy tym jego dobrem, troską o zdrowie oraz postawą moralną , obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia.

  1.  Struktura oddziaływań wychowawczych.
  1. Dyrektor szkoły:
  2. Zakłada, że w jego szkole profilaktyka musi być spójna z funkcją wychowania;
  3. Stwarza warunki do realizacji programu;
  4. Inspiruje nauczycieli do samorozwoju i doskonalenia, tworzenia innowacji pedagogicznych co sprzyja rozwojowi ucznia;
  5.  Posiada podstawową wiedzę w zakresie profilaktyki problemowej;
  6. Umacnia pozytywne relacje interpersonalne w szkole;
  7. Umożliwia działanie np. wolontariatu, który ma duży wpływ na kształtowanie hierarchii wartości skierowanej ku miłości, wsparcia, pomocy, empatii oraz bezinteresowności.
  8. Współpracuje z nauczycielami, pedagogiem szkolnym, samorządem uczniowskim i radą rodziców;
  9. Czuwa nad realizacją obowiązku szkolnego;
  10. Stwarza warunki do realizacji zadań związanych ze wsparciem psychicznym ucznia;
  11. Inspiruje całe środowisko szkolne do budowania dobrych relacji opierającym się na systemie wzajemnego wsparcia;
  12. Zachęca uczniów do udziału w działaniach profilaktycznych,
  13. Włącza rodziców do współpracy i realizacji szkolnego  programu wychowawczego – profilaktycznego,
  14.  Wspiera finansowo i organizacyjnie działania profilaktyczne w swoim środowisku;
  15. Kieruje pracą wychowawcy  klasy tak by na godzinach wychowawczych odbywały się lekcje o tematyce wsparcia psychicznego młodzieży.
  16. Kontroluje wykonywanie zadań powierzonych  dla pedagoga szkolnego;
  17. Inicjuje tworzenie systemów wsparcia nauczycieli, wychowawców i pedagoga szczególnie w czasie trwania pandemii Covid-19.
  18. Nadzoruje realizację Programu Wychowawczo- Profilaktycznego szkoły.  
  • Rada Pedagogiczna:
  • Uczestniczy w diagnozowaniu środowiska szkolnego, mającego na celu określenie potrzeb i problemów występujących w szkole;
  • Diagnozuje potrzebę działań profilaktycznych związanych z poprawa kondycji psychicznej osłabionej w wyniku izolacji i zdalnego nauczania;
  • Dokonuje wyborów programów profilaktycznych w zależności do potrzeb uczniów oraz występowania wśród społeczności szkolnej zachowań ryzykownych;
  • Uchwala program w porozumieniu z Radą Rodziców;
  • Uczestniczy w realizacji Programu;
  • Uczestniczy w ewaluacji Programu Wychowawczo- Profilaktycznego pod koniec każdego roku szkolnego.
  • Nauczyciele:
  • Współpracują z wychowawcami klas, innymi nauczycielami, pedagogiem szkolnym i rodzicami w diagnozowaniu środowiska szkolnego;
  • Realizują zadania wychowawcze i profilaktyczne Programu;
  • Czuwają nad bezpieczeństwem uczniów na lekcji oraz na przerwach, reagując na obecność w szkole osób, które mogą stwarzać zagrożenie dla uczniów;
  • Reagują na przejawy wszelkiej agresji, szczególnie agresji rówieśniczej, samoagresji, depresji oraz występowaniu zachowań ryzykownych tj. palenie papierosów, picie alkoholu.
  • Przestrzegają obowiązujących w szkole procedur postępowania w sytuacjachzagrożenia młodzieży demoralizacją i przestępczością, a także depresją i innymi negatywnymi skutkami epidemii COVID-19,
  • Przestrzegają reguł sanitarnych określonych w „Wytycznych MEiN, MZ, GIS”, obowiązujących w szkole w okresie epidemii COVID-19,
  • Udzielają uczniom wsparcia i pomocy w czasie trwania izolacji, eliminują skutki nauki zdalnej poprzez przezwyciężanie niepowodzeń szkolnych;
  • Rozmawiają z uczniami, rodzicami o wynikach w nauce, frekwencji oraz o występujących ewentualnych problemach edukacyjnych, wychowawczych dotyczących ucznia;
  • Swoje działania wychowawcze opierają na zrozumieniu, zaufaniu, współpracy, otwartości i wzajemnym wspomaganiu;
  • Kształtują ucznia jako patriotę, szanującego historię i jej symbole;
  • Wspierają zainteresowania i pasje uczniów, motywują go do samorozwoju
    i doskonalenia się.
  • Wychowawca klasy:
  • Diagnozuje sytuację w klasie;
  • Swoje działania wychowawcze opiera na zrozumieniu, zaufaniu, współpracy, otwartości i wzajemnym wspomaganiu;
  • Rozpoznaje zmiany zachowań wśród uczniów , rozpoznaje potrzeby
    i problemy młodzieży związane z długą izolacja i nauką zdalna, szczególnie zważając na stan emocjonalny i psychiczny młodego człowieka;
  • Jest czujny i diagnozuje występowanie czynników ryzyka w swojej klasie, wzmacnia działanie czynników chroniących, które sprzyjają eliminacji tych pierwszych;
  • Na podstawie Programu Wychowawczo- Profilaktycznego szkoły układa plan działań wychowawczych i profilaktycznych skierowanych do grupy klasowej analizując jej potrzeby.
  • Przygotowuje sprawozdanie z realizacji planu pracy wychowawczej
    i wnioski do dalszej pracy,
  • Na początku roku szkolnego  zapoznaje uczniów swojej klasy, ich rodziców
    ze Statutem Szkoły, zasadami funkcjonowania szkoły w czasie pandemii COVID-19, obowiązującymi zwyczajami i tradycjami szkoły.
  • Ocenia zachowania młodzieży, kontroluje jej frekwencję, przestrzeganie norm i zasad bezpieczeństwa związanych z pandemią COVID-19
  • Współpracuje z pedagogiem szkolnym, innymi nauczycielami i instytucjami by wspierać uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
  • Dba o pozytywne, dobre relacje w swoim środowisku klasowym, stwarza sytuacje sprzyjające integracji grupy opartej na szacunku, zrozumieniu, wsparciu, tolerancji i akceptacji.
  • Współpracuje z instytucjami wspierającymi rodziny, dzieci i pieczę zastępczą.
  • Dokształca się by lepiej prowadzić proces edukacji wśród młodzieży, wprowadzając innowacje pedagogiczne, nowe metody i formy kształcenia.
  • Pedagog szkolny:
  • Diagnozuje środowisko wychowawcze szkoły;
  • Współpracuje z wychowawcami klas, wspiera uczniów o złej kondycji psychicznej,
  •  Poszukuje nowych sposobów rozwiazywania problemów  emocjonalnych młodzieży;
  • Współpracuje z rodzicami i wspiera ich w procesie wychowania szczególnie u uczniów wymagających stałej troski i wsparcia psychologicznego;
  • Udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom i ich rodzicom;
  • Współpracuje z Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczna oraz innymi instytucjami wspomagającymi proces wychowawczo-dydaktyczny szkoły, wzbogaca zakres profilaktyki;
  • Wspiera nauczycieli w identyfikacji problemów młodzieży, w tym depresji oraz udziela im wsparcia;
  • Prowadzi współpracę z poradnią psychologiczno- pedagogiczną, mającą na celu udzielenie  szybkiej i skutecznej pomocy uczniom z różnymi problemami;
  • Aktywnie prowadzi w klasach zajęcia profilaktyczne oraz  badania czynników ryzyka oraz czynników chroniących.
  • Wspiera nauczycieli, wychowawców, którym trudno jest wspierać uczniów
    w związku z tym, że sami przeżywają stan silnego przygnębienia epidemią, przemęczenia lub przechodzą inny kryzys psychiczny (patrz: Raport Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej „Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego”),
  • Promuje dobre relacje we wszystkich grupach w środowisku szkolnym, oparte na wzajemnym szacunku, tolerancji, wyrozumiałości i wsparcia.
  • Rodzice:
  • Współpracują z nauczycielami, wychowawcami, pedagogiem szkolnym w realizacji Programu Wychowawczo- Profilaktycznego;
  • Uczestniczą w diagnozie środowiska uczniowskiego oraz ewaluacji Programu.
  • Wspólnie z nauczycielami, wychowawcami i pedagogiem szkolnym działają na rzecz ochrony zdrowia,  bezpieczeństwa oraz życie dzieci szczególnie w czasie trwania pandemii COVID-19;
  • Czuwają wspólnie z nauczycielami, wychowawcami i pedagogiem szkolnym nad zdrowiem psychicznym swoich dzieci, zwracają uwagę na  występujące zachowania ryzykowne , zgłaszają zauważalne problemy w celu wspólnego podejmowania działań na rzecz ich rozwiązania;
  • Uczestniczą w wywiadówkach;
  • Kontrolują frekwencję swoich dzieci;
  • Kontrolują formy spędzania wolnego czasu przez dzieci, inicjują aktywne jej  formy;
  • Współpracują z wychowawcą, nauczycielami i pedagogiem w rozwiazywaniu problemów edukacyjnych dzieci i pokonywaniu barier.
  • Propagują przestrzeganie zasad funkcjonujących w szkole w czasie trwania pandemii COVID-19 oraz wspierają dzieci w czasie trwania nauki zdalnej.
  • Samorząd uczniowski:
  • Ściśle współpracuje z nauczycielami i wychowawcami klas;
  • Jest inicjatorem imprez szkolnych;
  • Uczy młodzież pracy w grupie,  stosowania się do zasad demokracji;
  • Dba o dobry wizerunek szkoły i wzbogacanie  jej tradycji;
  • Uczestniczy w diagnozie środowiska szkolnego oraz realizacji Programu Wychowawczo – Profilaktycznego Szkoły.
  • Prowadzi akcje charytatywne na rzecz kolegów i koleżanek potrzebujących wsparcia;
  • Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego, ślubowanie pierwszoklasisty.
  • Dzień Chłopaka
  • Święto Patronki Szkoły- Stefanii Sempołowskiej
  • Dzień Edukacji Narodowej
  • Narodowe Święto Niepodległości
  • Pasowanie na kadeta
  • Obchody Światowego Dnia Wolontariatu
  • Mikołajki klasowe
  • Wigilia Klasowa
  • Studniówka
  • Walentynki
  • Dzień kobiet
  • Pierwszy dzień wiosny
  • Dni Otwarte Szkoły
  • Dzień na TAK
  • Pożegnanie maturzystów
  • Dzień Dziecka
  • Uroczyste zakończenie roku szkolnego
  1. Treści wychowawczo-profilaktyczne do realizacji podczas godzin do dyspozycji wychowawcy.
  2. Obszar działania- wszystkie klasy technikum i liceum wchodzące w skład Zespołu Szkół Rolniczych w Prudniku

Zdrowie- edukacja zdrowotna

  • Nabycie umiejętności dostrzegania indywidualnych różnic związanych ze sposobem reagowania na stres;
  • Doskonalenie umiejętności wyrażania własnych uczuć: dawania i przyjmowania informacji zwrotnej (bez obwiniania innych);
  • Rozwijanie umiejętności dokonywania oceny własnych umiejętności życiowych i planowania ich rozwoju;
  • Doskonalenie umiejętności planowania, organizowania oraz oceniania własnego uczenia się, planowania przyszłości oraz wyznaczania celów i ich realizacji;
  • Utrwalanie umiejętności rozpoznawania symptomów zagrożeń zdrowia fizycznego.
  • Intensywna dbałość o zdrowie poprzez aktywność fizyczną.
  • Rozwijanie postawy proaktywnej, w której uczeń przejmuje inicjatywę, ale też odpowiedzialność za swoje działania i decyzje.
  • Rozwijanie umiejętności stosowania w praktyce strategii radzenia sobie ze stresem. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stratą i traumatycznym doświadczeniem  poprzez wykorzystywanie sposobów mających na celu odzyskanie poczucia sprawstwa i wpływu na własne życie.
  • Doskonalenie umiejętności asertywnego radzenia sobie w relacjach
    z innymi.
  • Kształtowanie umiejętności rozpoznawania i radzenia sobie z objawami depresji u siebie i u osób w swoim otoczeniu szczególnie po okresie izolacji i nauki zdalnej wywołanej przez pandemię COVID-19.
  • Doskonalenie umiejętności organizowania zajęć oraz prawidłowego zarządzania czasem.
  • Doskonalenie umiejętności w zakresie przygotowania do całożyciowej aktywności fizycznej oraz ochrony i doskonalenia zdrowia własnego oraz innych.
  •  Przestrzeganie norm, zasad chroniących zdrowie i życie całej społeczności szkolnej w czasie trwania pandemii COVID-19.
  • Rozwijanie zdolności do samorealizacji, samokontroli i panowania nad emocjami.
  • Rozwijanie zdolności do szukania powiązań między indywidualnym potencjałem a planowaną w przyszłości pracą.
  • Kształtowanie świadomości własnych ograniczeń i potrzeby ciągłego rozwoju. Rozwijanie empatii, wrażliwości na potrzeby innych oraz umiejętności udzielania wsparcia emocjonalnego.
  • Doskonalenie umiejętności obniżania napięcia spowodowanego stresem.
  • Wykorzystywanie w praktyce wiedzy z zakresu zagrożeń psychofizycznych w okresie adolescencji: zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia); zagrożenia związane z nadużywaniem ogólnodostępnych leków.
  • Dążenie do zmiany zachowań zdrowotnych poprzez utrwalanie zachowań sprzyjających zdrowiu lub zmianę zachowań ryzykownych na prozdrowotne.
  • Wdrażanie aktywnego sposobu spędzania czasu wolnego ze szczególnym unikaniem zachowań bierności młodego pokolenia przy komputerze, Internecie oraz wszechstronnych mass mediach.
  • Promowanie szczepień jako jedyny sposób wyjścia z pandemii COVID-19.

Relacje-  kształtowanie postaw społecznych

  • Kształtowanie umiejętności wyrażania emocji oraz ich rozumienia.
  • Rozwój zaangażowania w różne formy aktywności (koła zainteresowań, wolontariat itp.).
  • Kształtowanie prospołecznych postaw uczniów i rozwijanie pozytywnego systemu wartości w klasie.
  • Budowanie w klasie bezpiecznego środowiska umożliwiającego koncentrację na nauce poprzez działania integracyjne.
  • Rozwijanie kompetencji w zakresie różnych form grupowej pracy nad rozwiązaniem problemów (burza mózgów, dyskusja grupowa)
  • Doskonalenie umiejętności tworzenia relacji opartych na wzajemnym szacunku i zaangażowaniu obydwu stron.
  • Kształtowanie pozytywnego poczucia własnej wartości, m.in. poprzez rozwój kompetencji uczniów z zakresu wyrażania i przyjmowania pochwał.
  • Zwiększanie umiejętności budowania podmiotowych relacji z innymi, opartych na szacunku, akceptacji i zrozumieniu.
  •  Rozwijanie umiejętności stosowania różnych form komunikacji werbalnej
    i niewerbalnej w celu autoprezentacji oraz prezentacji własnego stanowiska.
  • Doskonalenie umiejętności zmiany postaw i zachowań poprzez stosowanie oraz przyjmowanie asertywnej krytyki.
  • Rozwijanie kompetencji z zakresu rozwiązywania konfliktów
    z zastosowaniem negocjacji i mediacji.
  • Doskonalenie umiejętności szukania inspiracji w innych – w celu rozwijania własnej kreatywności.
  • Kształtowanie umiejętności spostrzegania stereotypów i uprzedzeń.
  • Rozwijanie kompetencji komunikacyjnych, uważności i empatii.
  • Podejmowanie działań na rzecz innych osób w celu poprawy ich sytuacji
     ( wolontariat).
  • Stosowanie w praktyce umiejętności poszukiwania takich rozwiązań, które stwarzają korzyści dla obydwu stron.
  • Doskonalenie umiejętności nawiązywania relacji interpersonalnych zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym.

Kultura – wartości, normy, wzory zachowań

  • Wdrażanie do podejmowania odpowiedzialności za realizację określonych zadań lub dziedzin z życia szkoły.
  • Rozwijanie umiejętności realizacji własnych celów w oparciu o rzetelną prawdę i uczciwość.
  • Rozwój zainteresowań, poszerzenie autonomii i samodzielności.
  • Rozwijanie wiedzy na temat różnych kultur i ich wkładu w rozwój cywilizacji.
  • Rozwijanie świadomości istnienia potrzeby wspólnego działania na rzecz innych osób.
  • Rozwijanie postaw prospołecznych i obywatelskich w duchu poszanowania wartości uniwersalnych, narodowych, państwowych i lokalnych.
  • Rozwijanie umiejętności wyrażania własnych emocji oraz odczytywania uczuć i emocji towarzyszących innym oraz umiejętnego reagowania.
  • Rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia w kontekście analizy wpływów rówieśników i mediów na zachowanie.
  • Dokonywanie analizy postaw, wartości, norm społecznych, przekonań
    i czynników, które wpływają na zachowanie.
  • Rozwijanie szacunku dla kultury i dorobku narodowego.
  • Poszerzanie wiedzy na temat innych kultur oraz rozwijanie umiejętności korzystania z niej w kontakcie z przedstawicielami innych narodowości.
  • Wyrażanie własnego zdania na temat różnych problemów oraz uzasadniania go.
  • Utrwalanie umiejętności wyrażania własnych emocji oraz odczytywania uczuć i emocji innych.
  • Budowanie konstruktywnego obrazu własnej osoby, np. świadomości mocnych i słabych stron, zaufania do siebie.

                              Bezpieczeństwo – profilaktyka zachowań ryzykownych (problemowych).

  • Rozwijanie postaw aprobujących abstynencję i unikanie substancji psychoaktywnych w wymiarach: emocjonalnym (pozytywny stosunek do abstynencji), poznawczym (dysponowanie wiedzą na temat zagrożeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych ) i behawioralnym (nieużywanie substancji psychoaktywnych).
  • Dostrzeganie wyzwań i zagrożeń związanych z pełnieniem nowych ról społecznych.
  • Kształtowanie postaw zapobiegających wczesnym kontaktom seksualnym i związanych z nimi problemów.
  • Utrwalanie informacji o bezpiecznych zachowaniach podczas korzystania z portali społecznościowych oraz metodach przeciwdziałania cyberprzemocy w szczególności trwania nauki zdalnej i izolacji.
  • Rozwijanie umiejętności psychospołecznych, takich jak radzenie sobie ze stresem, poszukiwanie pomocy, rozwiązywanie konfliktów
    i przewidywanie konsekwencji własnych działań.
  • Rozwijanie umiejętności dokonywania zmian w myśleniu, postrzeganiu
     i rozumieniu świata.
  • Wzmacnianie norm ograniczających zachowania ryzykowne oraz korygowanie błędnych przekonań na ich temat.
  • Wzmacnianie norm redukujących ryzyko eksperymentowania
    z substancjami psychoaktywnymi.
  • Wykorzystanie w praktyce umiejętności rozpoznawania i radzenia sobie z niepożądanymi wpływami środowiska rówieśniczego, środków masowego przekazu, reklam.
  • Umiejętność ukazywania własnych uczuć, emocji szczególnie tych trudnych, depresyjnych wynikających z izolacji i nauki zdalnej wywołanej pandemią COVID-19.
  • Doskonalenie umiejętności podejmowania racjonalnych decyzji
    w oparciu o posiadane informacje i ocenę skutków własnych działań.
  1. Postanowienia końcowe
  2. Program Wychowawczo- Profilaktyczny Zespołu Szkół Rolniczych został opracowany przez pedagoga szkolnego, ale musi być uchwalony przez Radę Pedagogiczna i zatwierdzony przez Radę Rodziców.
  3. Działania związane z przeciwdziałaniem depresji i innych niepożądanych stanów emocjonalnych będą kontynuowane w obecnym roku szkolnym.
  4. Zostanie przeprowadzone badanie określające występujące czynniki ryzyka oraz działające czynniki chroniące w społeczności uczniowskiej.
  5. Kontynuowana będzie profilaktyka zdrowotna, promocja szczepień we współpracy z pielęgniarką szkolną.
  6.  Profilaktyka związaną z występowaniem zjawiska  cyberprzemocy będzie realizowana w klasach w zależności od potrzeb i występowania problemu.
  7. Eliminowane będą wszelkie przejawy agresji wśród młodzieży poprzez prowadzone warsztaty realizowane przez pedagoga szkolnego lub wychowawców klas oraz przy  współpracy z Wydziałem Prewencji
    w Prudniku.
  8. Do priorytetowych działań  programu będzie należało eliminowanie  niekorzystnych skutków psychicznych, edukacyjnych dotykających młodzież w wyniku pandemii COCID-19.
  9. W trakcie realizacji programu będą zbierane informacje dotyczące jego skuteczności i efektywności.
  10. Pod koniec roku szkolnego 2021/2022 zostanie przeprowadzona ewaluacja obecnego Programu Wychowawczo- Profilaktycznego.
  11. Program Wychowawczo- Profilaktyczny wchodzi w życie z dniem jego uchwalenia..
  1. Dodatkowe źródło.
  2. Sławomir Śliwa Profilaktyka pedagogiczna
  3. Marek Konopczyński, Joanna Borowik, Zadania wychowawczo-profilaktyczne szkoły i placówki oświatowej.
  4. Magdalena Wieczorek, Program wychowawczo- profilaktyczny szkoły i placówki. Krok po kroku.
  5. Portal Oświata.

            Opracowanie pedagog szkolny:   Patrycja Wyród                            

http://zsr_prudnik.wodip.opole.pl/wp/wp-content/uploads/2021/09/program-profilaktyczno-poprawiony.doc